ابداع باروت
فن چاپ و صنعت کاغذ سازي که از موثرترين عوامل پيشرفت انسان در راه رسيدن به پيشرفت و تمدن امروزي بود، در سرزمين چين آغاز شد. باز همين چينيها بودند که با ابداع ديگري موجب شدند که تاريخ جهان در سير خود جهت تازهاي در پيش بگيرد و آن ابداع، ساختن باروت بود.
در حدود 1200 سال پيش کسي در چين کشف کرد اگر سه مادهي ساده و بي خطر را با هم مخلوط کنند،حرارتي زياد، درخششي تند و صدايي بسيار بلند ايجاد ميکند. در يک متن کهن دربارهي اين ترکيب چنين آمده است: "شش سير گوگرد، دوازده سير زغال چوب بيد و سي و شش سير شوره يا نيترات پتاسيم برداريد و اين سه چيز را روي سنگ مرمر خوب بساييد. بعد براي درست کردن آتش جهنده يا صداي رعد از اين مخلوط به مقداري که مي خواهيد در قلافي کاغذي بريزيد.براي آتش جهنده، غلاف کاغذي بايد نازک و دراز باشد و خوب با گرد سه گانه پر شود. اما براي صداي رعد، غلاف کاغذي بايد کوتاه و ضخيم باشد و در آن تا نيمه از گرد سه گانه ريخته شود."
بنابراين گرد سه نوع ماده که از حيث شيميايي نسبتا" ناپايدار است. يعني نيترات پتاسيم، زغال يا خاکستر و گوگرد وقتي با هم مخلوط شود، ناگهان، کيفيتي بسيار ناپايدار پيدا ميکند. اگر آن را تکان بدهنديا ضربه بر آن وارد کنند، مقدار بسيار زيادي حرارت و نور ايجاد ميکند.
تقريبا" مسلم است که باروت را شيميدانهايي در دربار امپراطوري چين ساختند. به احتمال زياد، کشف آن تصادفي بود و در هنگامي که کشف شد، چينيها هم مثل مردم امروز، آن را وسيلهاي براي ايجاد هيجان، سر گرمي و تفريح ميدانستند.
بديهي است که ديري نگذشت که جنبهي هولناک اين اختراع جديد، در مقابل جنبهي تفريحي آن ،آشکار شد.
چينيها حداقل يک هزار سال پيش، در جنگ از نوعي باروت استفاده ميکردند. يعني صدها سال پيش از آنکه براي اولين بار اروپاييها در جنگ از آن استفاده کنند.
همين انقلاب تسليحاتي است که حداقل از قرن يازدهم ميلادي در چين جريان پيدا کرد. و در سير تحولات کشور تاثير بسيار زيادي داشت.
با استفاده از باروت بود که توپ ساخته شد.
در اين مرحله بود که اروپاييها قدم به ميدان گذاشتند و دست به کار شدند. همين که به دست اروپاييها افتاد به صورت چيزي وحشتناک در آمد.
در حدود سال 1250 ميلادي چين کشوري بود که بزرگترين و با قدرتترين قدرت نظامي جهان محسوب ميشد. از اين بابت هيچ ترديدي وجود نداشت. اما در قرن 15 ميلادي و بعد هم در قرن هيجدهم، اروپاييها با توپهايي به سواحل چين نزديک ميشوند، که در ساختن آنها از همان تکنولوژي چينيها استفاده شده بود؛ اما در اين زمان اروپاييها داراي باروت و توپهايي بودند که از هر لحاظ بر آنچه که چينيها در اختيار داشتند برتري داشت، و مشاهدهي آن چينيها را سخت متحير کرد.
پس چطور شد که بخش نسبتا"عقب ماندهاي از جهان آن دوره يعني اروپا با اين سرعت در بهرهگيري نظامي بيشتر از باروت، توانست از چين جلو بيفتد؟ علتش تا اندازهاي اين بود که غرب در فاصلهي قرن 13 تا 18 ميلادي به حالت وحشيگري افتاده بود. چون در آن موقع اروپا از تعداد نسبتا" زيادي فرمانرواييهاي کوچک جنگجو تشکيل ميشد. به همين دليل اندک امتيازي در طرز کار توپهاي يک طرف، ميتوانست در مقابله با طرف ديگر تاثير بسيار زيادي داشته باشد. به همين سبب سرعت توسعه و افزايش قدرت تخريبي توپها در غرب، برخلاف چين بسيار زياد بود.
نظرات شما عزیزان: