كشف آتش 

"كالين‌رين‌فرو" استاد باستان‌شناسي در دانشگاه "كمبريج" لندن، كشف و استفاده از آتش را يكي از مهم‌ترين وقايع سرنوشت ساز در مراحل اوليه‌ي تاريخ بشر مي‌داند مي‌گويد: بيشتر جانوران از آتش مي‌ترسند و من نمي‌دانم اجداد ما چطور توانستند بر اين ترس غلبه كنند؟ تصور شرايطي كه انسان توانست به كشف آتش بي‌انجامد، مشكل است. اما بدون ترديد انسان خود تحت شرايطي آتش را كشف كرد و اين واقعيت را يافته‌هاي باستان شناسي به خوبي نشان مي‌دهد. 

     كارهاي ديگري هم هست كه آگاهانه و با قصد انجام مي‌گيرد، مثل ساختن خانه كه جانوران ديگري هم كه براي خودشان لانه مي‌سازند بطور  ژنتيكي و غريزي استعداد اين كار را دارند اما مسلما" هيچ جانور ديگري نيست كه بطور ژنتيكي و غريزي استعداد درست كردن آتش را داشته باشد و بديهي است كه درست كردن آتش در مورد انسان استعداد ژنتيكي و غريزي نيست.  

     بهره‌گيري از آتش‌هايي كه بواسطه عوامل طبيعي بوجود مي‌آيد در حد خود كاري بود كه مهارت زيادي مي‌خواست و زماني كه انسان اين كار را آغاز كرد دوران بسيار درازي مي‌گذرد. اولين نشانه‌اي كه در مورد بهره‌گيري از آتش موجود است به بيش از يك ميليون سال پيش بر مي‌گردد و محل آن افريقا است. اين مهارت را انسان خيلي پيش از آن در خود افريقا در نقاطي از علف‌زارها كه هواي خشك دارد، آموخته بود و شكي نيست كه در اين علف زارها بوجود آمدن آتش بواسطه عوامل طبيعي امري غير عادي نبود به اين ترتيب كاري كه انسان‌ها ياد گرفتند اين بود كه از آتش بهره بگيرند. آن را حفظ كنند و نگذارند خاموش شود. به احتمال زياد اين آتش‌ها بواسطه‌ي آذرخش بوجود مي آمد و انسان‌ها مي‌كوشيدند كه آن‌ها را روشن نگه دارند. اين يكي از چيزهايي است كه به انسان اين امكان را داد كه در زندگي خود روش تازه‌اي را در پيش بگيرد، و به زيستگاه‌هاي جديدي روي بياورد.

     به عقيده دكتر "نيك‌فورد" باستان شناسي كه در زمينه فنون يا تكنولوژي‌هاي اوليه‌ي بشر صاحب نظر است: استفاده از آتش فقط وسيله‌اي براي پختن نيست بلكه از لحاظ ايجاد خانه و خانواده نقش اساسي دارد و در واقع كانون خانواده بر آن استوار شده است. بيشتر باستان شناسان بر اين عقيده‌اند كه انسان وقتي شروع به معاشرت و هم نشيني كرد كه در مسكن خود آتش دان يا اجاقي داشت. افراد دور آتش جمع مي‌شدند و به اين ترتيب همبستگي بيشتري پيدا مي‌كردند. اهميت آتش در زندگي اجتماعي انسان از زماني آغاز ميشود كه با روشنايي آن، به طول روز مي‌افزايد به عبارتي ديگر آتش به افراد اين امكان را مي‌دهد، كه به كارهايي بپردازند كه از لحاظ اجتماعي سودمند است. در قبر‌هايي كه در ناحيه‌ي "مونرويا" در جمهوري چك پيدا شده است و قدمت آن‌ها به 26 تا 27 هزار سال پيش مي‌رسد، نشانه‌هايي از كاربرد آتش مشاهده مي‌شود. از يافته‌هاي چند قبر ديگر مربوط به همين دوره كه يكي از آن‌ها در غاري در شمال ايتاليا پيدا شده چنين به نظر مي‌آيد كه از آتش در هنگام تدفين جسد استفاده مي‌شده است.

     خلاصه آن‌كه در روي زمين تنها انسان بوده است كه آتش شناخته، پديد آورده، مهار كرده و از آن بهره‌هاي بي‌شماري گرفته است. شايد بتوان گفت كه آتش سمبل بي‌نظير بودن انسان است.

     آتش در تغيير صورت و كيفيت مواد وسيله‌اي ضروري و اساسي است. از جمله در تبديل ساخته‌هاي گلي به سفالي و زمينه را براي فن‌هاي جديدي كه مستلزم استفاده از فلزات بود، آماده ‌كرد. ابتدا به ذوب فلزاتي مانند مس و قلع پرداختند و سرانجام در همين چند هزار سال پيش استفاده از آهن كه مهم‌ترين فلز است آغاز شد. و سر انجام از آتش در به كار انداختن دستگاهاي ماشيني، توليد بخار، و در عمل موتورهاي مبتني بر بخار، كه انقلاب صنعتي را بوجود آورد، تاثير بسيار و تعيين كننده‌اي داشته است. بطوري كه اگر امروز گرما را از زندگي مردم حذف كنيم، زندگي تقريبا" غير ممكن مي‌شود. بدون كشف آتش جهان ما هرگز نمي توانست به پايه امروز برسد .